Hotele dla zapylaczy – projekt „Serce dla pszczół”

Kiedy wyginie pszczoła, rodzajowi ludzkiemu pozostaną już tylko 4 lata – powiedział kiedyś Einstein

Dlaczego?

Pszczoły oraz owady zapylające pełnią bardzo ważną rolę w utrzymaniu dobrostanu środowiska naturalnego oraz produkcji żywności. Dlatego Ecorower przy wsparciu Fundacji ORLEN, Miasta Głowno oraz MZK Głowno zamontowała na terenie Głownia siedem hoteli dla dzikich pszczół. W projekt zaangażowały się szkoły oraz mieszkańcy. Dodatkowo na terenie miasta powstaną pierwsze łąki kwietne oraz nowy mural.

Okres życia dzikich pszczół

Marzec – pszczoły wylęgają się z kokonów gdy temperatura na dworze wyniesie powyżej 12 stopni Celsjusza.

Kwiecień/maj  – owady zapylają, wychowują młode. Tworzą nowe gniazda w trzcinach, zbierając pyłek i nektar potrzebny do karmienia młodych. Zapylają wszystkie kwiaty w promieniu 500 metrów.

Czerwiec – pszczoły zamurowują ostatnie trzcinki i umiera

Lipiec/sierpień/wrzesień – rozwijają się pszczoły w zamurowanych trzcinach

Zima – owady zapadają w stan hibernacji.

Więcej o murarce ogrodowej

Zamieszkuje środkową i południową Europę. W Polsce jest gatunkiem pospolitym. Zasiedla ogrody, sady i łąki.

U murarki ogrodowej występuje dymorfizm płciowy, wyrażający się w morfologii oraz wielkości ciała. Samica osiąga większe rozmiary (długość 10–12 mm) niż samiec (8–10 mm). Czułki samców są proporcjonalnie dłuższe niż czułki samic. Włoski na głowie samicy są czarne, a u samca jasnożółte. Wierzchołek odwłoka u obu płci jest porośnięty czarnymi włoskami. Żądło samic jest pozbawione zadziorów. Na nadustku samic znajdują się dwa guzki. Murarka ogrodowa jest brzuchozbieraczką, tzn. zbiera pyłek na szczoteczce na spodzie odwłoka (w przeciwieństwie np. do pszczoły miodnej, która jako nogozbieraczka gromadzi pyłek na tylnych odnóżach). Szczoteczkę tworzą dość długie i gęste włoski koloru rudoczerwonego.

Wielkość ciała murarki ogrodowej zależy od ilości pokarmu, który zje larwa.

Dorosłe osobniki pojawiają się wczesną wiosną, w polskich warunkach około kwietnia. Gatunek protoandryczny, tzn. jako pierwsze z gniazd wychodzą samce. Około 1–2 tygodni później, gdy tylko samicom uda się wygryźć z kokonu, samce kopulują z nimi. W przeciwieństwie do pszczoły miodnej samce murarki ogrodowej mogą kopulować z kilkoma samicami, natomiast samice prawdopodobnie kopulują tylko raz. Samce czekają na dziewicze samice w pobliżu gniazd, z których samice się wygryzają, lub kwitnących kwiatów. Jeden samiec penetruje obszar o powierzchni od kilku do kilkudziesięciu m², w kolejnych dniach może zmieniać jego granice lub porzucić na rzecz zupełnie nowej lokalizacji. Samce nie wykazują agresji wobec siebie nawzajem, nie bronią kontrolowanych przez siebie obszarów przed innymi osobnikami, a w przypadku konkurencji o tę samą samicę próbują jedynie przepychać się przed rywalami na jej grzbiet. Kopulację poprzedza rytuał, w czasie którego samica podejmuje decyzję, czy zaakceptować danego partnera. Siedzący na grzbiecie samicy samiec wibruje mięśniami tułowia, pociera swoimi czułkami o czułki samicy, a przednimi nogami o jej oczy. Samica prawdopodobnie podejmuje decyzję na podstawie wielu czynników (zachowanie godowe samca, jego zapach, stopień pokrewieństwa i wielkość ciała). Gniazda zakładane są najczęściej w pustych łodygach roślin.

Cały rozwój larwalny zachodzi wewnątrz gniazda, w polskich warunkach klimatycznych zostaje ukończony około września. Zimuje imago zamknięte w kokonie. Diapauza zimowa jest obligatoryjna dla tego gatunku, w polskich warunkach klimatycznych trwa mniej więcej od września do marca. Pszczoły są w tym czasie odporne na niską temperaturę, są w stanie przeżyć nawet poniżej –20 °C, a zmierzony punkt zamarzania wynosił między -26 a –31 °C, zmieniając się w trakcie zimowania (najniższe wartości między grudniem a lutym). W trakcie zimowania rozwój jajników i oocytów u samic nie zostaje całkowicie zahamowany, jedynie przerwany lub mocno zwolniony w zimowych miesiącach (listopad–styczeń).